Noodverlichting is een vorm van veiligheid die je vaak pas opmerkt op het moment dat dit echt nodig is. Wanneer deze alsdan ontbreekt, resulteert dit al snel in ongewenste en/of gevaarlijke situaties.
Waarom noodverlichting?
Noodverlichting is een onmisbare, maar vaak vergeten veiligheidsvoorziening. Niet alleen is noodverlichting verplicht, het speelt een cruciale rol bij een veilige evacuatie tijdens stroomuitval. Naast brandblussers en EHBO-koffers is het een essentieel onderdeel van de veiligheidsnormen. Noodverlichting functioneert autonoom en zorgt ervoor dat vluchtroutes en nooduitgangen altijd zichtbaar zijn, zelfs in het donker – en dat kan levens redden.
Wat is noodverlichting?
Noodverlichting schakelt automatisch in zodra het nodig is, zoals bij calamiteiten waarbij de zichtbaarheid wordt belemmerd. Denk aan situaties met rookontwikkeling door brand, of wanneer de stroom uitvalt. Omdat noodverlichting autonoom werkt, is het niet afhankelijk van het reguliere stroomnet. Het beschikt over een eigen stroomvoorziening in de vorm van een accu of batterij, die natuurlijk op tijd moet worden vervangen om optimaal te blijven functioneren.
Veiligheid is pas écht goed geregeld als je rekening houdt met alle mogelijke scenario's. Op het eerste gezicht lijkt de veiligheid vaak in orde, maar te vaak komt het voor dat noodverlichting ontbreekt of niet werkt. Dit brengt niet alleen grote risico's met zich mee, maar kan ook leiden tot boetes. Als verantwoordelijke voor een pand wil je toch altijd de maximale veiligheid garanderen?
Diverse soorten noodverlichting
De belangrijkste en meest gebruikte vormen van noodverlichting zijn de verlichte borden die de escape of vluchtroutes aangeven. Dit gebeurt met behulp van pijlen die de looprichting aangeven. Het is dus handig om je te realiseren dat noodverlichting op vrijwel elke plek kan worden aangebracht.
Noodverlichting treedt in werking bij calamiteiten, maar ook bij een eenvoudige stroomstoring. Onder alle omstandigheden wil je dat aanwezigen snel en veilig weten waar ze naartoe moeten. Zonder deze verlichting is dat vaak moeilijk, zo niet onmogelijk. Noodverlichting vervangt niet de reguliere verlichting en bestaat uit speciale lampen die wijzen op belangrijke locaties of voorzieningen. Denk hierbij aan verlichte borden die de vluchtroutes aangeven, nooduitgangen markeren, of de locatie van EHBO-middelen zichtbaar maken.
Natuurlijk is het mogelijk om noodverlichting te plaatsen direct bij bijvoorbeeld een nooduitgang. Wanneer mensen echter niet in de buurt van de nooduitgang zijn op het moment dat de noodverlichting gaat branden, hebben zij hier natuurlijk nog steeds niets aan. Daarom is het juist zo belangrijk om noodverlichting op te hangen op plekken die zich niet direct in de buurt van vluchtroutes bevinden. Door met regelmaat een verlicht bord met de vluchtroute op te hangen, kunnen mensen vanuit alle plekken en richtingen zo snel mogelijk een veilige uitweg vinden.
Kijk maar eens bewust om je heen als je ergens bent. Je ziet waarschijnlijk borden die vluchtroutes aangeven, er is aangegeven waar de nooduitgangen zich bevinden. Je ziet brandblussers, een ontruimingsplattegrond en misschien zelfs EHBO koffers of een AED. Veilig? Absoluut. Maar wat gebeurt er wanneer er een calamiteit plaatsvindt waarbij bijvoorbeeld de stroom uitvalt? Op plekken waar het dan direct donker wordt, is dit levensgevaarlijk. Zichtbaarheid is een basisvereiste voor veiligheid. Alles kan nog zo goed geregeld zijn: maar wanneer je niet kunt zien waar je naartoe moet, is veiligheid niet goed gewaarborgd.
Niet alleen belangrijk in het donker
Noodverlichting zorgt onder alle omstandigheden voor duidelijke instructies. Zodra het wordt ingeschakeld, is dit een onmiskenbaar signaal dat er mogelijk een calamiteit gaande is en dat het ontruimingsprotocol moet worden gevolgd. Slechte zichtbaarheid ontstaat niet alleen in het donker; ook rookvorming door brand kan het zicht ernstig belemmeren. In dergelijke situaties is directe evacuatie cruciaal, en het is van groot belang dat mensen snel kunnen zien waar ze naartoe moeten.
Noodverlichting draagt bij aan een snelle ontruiming: de antipaniek functie zorgt er ook voor dat mensen rustig blijven. Tijdens een calamiteit kan ineens paniek ontstaan omdat mensen niet weten wat zij moeten doen en waar zij naartoe moeten. De borging met voldoende licht maakt dat mensen duidelijk zien wat er moet gebeuren én dat er een uitweg is.
Hoe werkt noodverlichting?
Noodverlichting is niet (alleen) aangesloten op het reguliere stroomnet. Dat zou namelijk betekenen dat de verlichting niet kan branden wanneer de stroom is uitgevallen. Terwijl noodverlichting juist dan moet branden. Noodverlichting is voorzien van een eigen batterij of accu die ervoor zorgt dat de verlichting kan blijven branden als de stroom is uitgevallen. Er is een categorie noodverlichting die altijd brandt, ook wanneer de stroom uitvalt. Andere noodverlichting brandt in principe niet en gaat pas branden wanneer het donker wordt (met behulp van een lichtsensor), of wanneer er een calamiteit uitbreekt en bijvoorbeeld een alarm wordt geactiveerd.
Waar en wanneer is noodverlichting verplicht?
Volgens het Bouwbesluit 2012 en de Arbowet is noodverlichting verplicht in elk gebouw waar mensen werken. Simpel gezegd: elk kantoor of bedrijf moet noodverlichting hebben. Daarnaast geldt deze verplichting ook voor gebouwen waar meer dan 75 mensen tegelijkertijd aanwezig kunnen zijn, zoals feestzalen, kantoren en appartementencomplexen.
Kortom: noodverlichting is verplicht op zeer veel verschillende plekken. Niet alleen het hebben van noodverlichting is verplicht: ook het goed onderhouden hiervan is een wettelijke verplichting. Je dient ervoor te zorgen dat de verlichting altijd voldoende licht geeft en ook van veraf zichtbaar is.
Noodverlichting heeft niet alleen als taak om te zorgen voor verlichting. Het is ook geen verlichting waarbij de hele ruimte plots weer verlicht is. De functie van noodverlichting is vooral om te zorgen voor veiligheid door aan te geven waar belangrijke punten zijn. Zo kunt u met noodverlichting bijvoorbeeld de locatie van EHBO koffers en brandblussers aangeven. Noodverlichting is ook onmisbaar om te zorgen voor een goede evacuatie. Met de verlichting geef je namelijk de vluchtroute aan. Dankzij noodverlichting kunnen mensen ook in het donker de dichtstbijzijnde nooduitgang en vluchtroute vinden.
Op sommige plekken brandt noodverlichting preventief. Denk aan bioscopen of concertzalen. Hier is het onder normale omstandigheden al donker. Dat de noodverlichting brandt, wijst dan natuurlijk niet direct op een gevaarlijke situatie. De verlichting werkt dan vooral geruststellend. Aanwezigen kunnen direct zien waar zij naartoe moeten op het moment dat het pand ontvluchten nodig zou zijn. De aanwezigheid van noodverlichting werkt dus ook geruststellend.
Overige toepassingen
Noodverlichting kan ook belangrijke locaties markeren, zoals brandblussers, brandmeldsystemen, EHBO-koffers en AED's. Deze verlichting zorgt ervoor dat deze middelen ook in het donker gemakkelijk te vinden zijn.
Veel voorkomende vragen of FAQ's noodverlichting
Hoe bevestig je noodverlichting?
Noodverlichting is verkrijgbaar met diverse bevestigingsopties, zoals inbouw- of opbouwframes en verstelbare hoogtes. Complete sets zijn beschikbaar voor eenvoudige installatie, evenals losse frames voor bestaande verlichting.
Waarom is noodverlichting belangrijk bij stroomuitval?
Noodverlichting is essentieel bij stroomuitval omdat het zorgt voor zichtbaarheid en veiligheid. Het wijst de weg naar nooduitgangen en helpt bij het vinden van belangrijke veiligheidsmiddelen zoals EHBO-koffers en brandblussers.
Hoe vaak moet noodverlichting worden gecontroleerd?
Noodverlichting moet regelmatig, idealiter jaarlijks, worden gecontroleerd om te garanderen dat het functioneert tijdens een noodsituatie. Regelmatige inspecties zorgen ervoor dat de verlichting betrouwbaar is wanneer dat het meest nodig is.
Welke soorten noodverlichting zijn beschikbaar?
Er zijn diverse soorten noodverlichting beschikbaar, waaronder verlichte borden die vluchtroutes en nooduitgangen aangeven, en borden met pictogrammen voor belangrijke locaties zoals brandblussers, EHBO-koffers en AED's. Deze verlichting is essentieel voor een veilige evacuatie in noodsituaties.
