De CO2 blusser, ook wel koolzuursneeuwblusser genoemd, is geschikt voor het blussen van vloeistofbranden (brandklasse B) en branden in onder spanning staande apparatuur. Het grote voordeel is dat de blusstof (CO2) geen reststoffen achterlaat bij gebruik.
CO2 of Koolzuursneeuw blusser
Ieder type blusmiddel dient voor het blussen van een ander soort brand. Een CO2 brandblusser bevat koolstofdioxide gas (CO2) als blusmiddel. Bij het blussen verdringt dit CO2-gas de aanwezige zuurstof bij de brandbron en zo verstikt het vuur direct in de kern. De CO2 blusser herken je aan de zwarte koker of trechtervormige spuitmond waarmee het gas verspreid wordt. Via deze kenmerkende spuitmond bevriest het gas dat bij het blussen lijkt op een "sneeuw bluswolk" met verfijnde sneeuwvlokken dat door de druk zorgt voor de worplengte (bij een blusafstand van ca. 1,5 meter).
CO2 als blusmiddel is een gas dat vriestemperaturen tot -80°C aanneemt. De CO2 komt gasvormig uit de cilinder, maar zit vloeibaar in de hogedruk brandbluscilinder waarbij dit gas onder druk van rond de 60 bar overgaat in een vloeistof. Door verandering in aggregatie van deze blusstof in de buitenlucht, koelt het enorm af. De brand dooft door dit ijskoude CO2 gas op de bron van het vuur te spuiten en zal zich bij deze techniek bovendien in de kern niet verder ontwikkelen en verspreiden.
CO2 dient voor het blussen van branden, veroorzaakt door elektrische apparatuur of brandbare vloeistoffen, als kerosine, benzine, diesel. linoneum, bitumen of oliën (in brandklasse B). Door deze eigenschappen wordt kooldioxide als blusmiddel alleen in gesloten ruimtes gebruikt.
Stoffen die vloeibaar worden zijn bijvoorbeeld kunststoffen zoals PVC, teer of harsen. Ze smelten wanneer ze aan hitte worden blootgesteld en worden op die manier vloeibaar en brandbaar. Bij brandklasse B is water geen geschikt blusmiddel. Water zal al snel verdampen en brandende vloeistofdeeltjes kunnen meevoeren. Dit kan weer in een abrupte brand opflakkering resulteren.
Objectbescherming met CO2 als blusmiddel
CO2 blussers worden vaak ingezet in situaties waarbij het extra belangrijk is om nevenschade bij het blussen te voorkomen waar het blussen geen resten mag achterlaten. Een belangrijk kenmerk van de koolzuursneeuwblusser is namelijk dat dit blusmiddel geen blusmiddelschade veroorzaakt (zoals bij poederblussers en schuimblussers wel het geval is).
Stel je voor dat een poederblusser wordt gebruikt in een cleanroom of serverruimte. Omdat de poederblusser het bluspoeder over de hele ruimte verdeelt en vervolgens alle apparaten moeten worden vervangen, zou de blusschade hierbij mogelijk zelfs nog groter zijn dan de brandschade. De CO2 brandblusser is dan de betere, juiste keuze (in plaats van poeder-, schuim- of waterbrandblussers). Bovendien wordt CO2 onder meer toegepast bij hoogwaardige elektronische apparatuur (tot 1000 Volt). Deze branden mogen, vanuit de Arbowetgeving niet geblust worden met op water gebaseerde blusstoffen zoals sproeischuim, vanwege elektrocutie risico.
CO2 koolzuursneeuw (carbon dioxide fire CO2 fire extinguisher) toepassing
CO2 blussers zijn geschikt voor o.a. de onderstaande locaties:
- Schone en ultra-cleane ruimtes
- Laboratoria
- Elektrische en elektronische installaties
- Gevoelige ruimtes (denk aan waardevolle archieven en musea)
- Computerruimtes
- Chemische industrie
- Werkruimtes met speciale hygiënische eisen
- Technische werkplaatsen
In bepaalde bedrijven en organisaties waar dit vooral van belang is, zal de inzet van CO2 als blusmiddel veelal verplicht kunnen zijn. Denk o.a. aan horeca-keukens, elektrische schakelkasten, verfspuitcabines, lascabines en computer- en serverruimtes (carbon dioxide of CO2 fire extinguisher op/bij bepaalde apparatuur of in manuals voorgeschreven).
Brandpreventie CO2 koolzuursneeuw pictogram
Blussen met CO2 of koolzuursneeuw
In essentie blaast deze blusser dus het vuur uit met CO2 gas door de bij de brandbron aanwezige zuurstof (O2) te vervangen. Dit schone "uitblazen" maakt de CO2-blusser geschikt bij beginnende branden waarbij er nog weinig hitte in de vuurhaard zit. Denk eens aan brand door kortsluiting in een dashboard op een, met ander blusmiddel, lastig bereikbare plek. Ook kan bij laswerk een klein brandje ontstaan dat met de CO2 blusser snel kan worden uitgeblazen (ondanks de vuurbron achterin, bijvoorbeeld bij een motor compartiment en olieresten).
Bij de CO2 blusser blijft geen blusmiddel achter en zodra de las afgekoeld is kan men dan direct weer doorgaan met het werk. Kortom: besparing aan kostbare schoonmaaktijd in een productie omgeving kan nog een extra factor vormen bij de brandblusser typekeuze.
Deze doeltreffende inzet van de CO2 blusser zal vooral zinvol zijn wanneer het vuur niet gloeit in een grotere smeulende massa met een hogere kans op intrinsieke herontsteking van de brand. Ondanks de koude impact van het verdampingsproces bij het blussen, is het koelend vermogen van de koolzuursneeuw bij een grotere brandmassa verder gering. Het kooldioxide blusmiddel neemt weinig warmte op. Wanneer water met schuim uit een schuimblusser komt, in het vuur of de vlammen verdampt, neemt dit wel veel warmte op.
De trechtervormige pijp van de kooldioxideblusser vormt de “koolzuursneeuw bluswolk” die gericht op de brandhaard inzetbaar is. Als eerste wordt de klep van de blusser geopend. Het is belangrijk dat het vuur van de rand en van onderaf wordt bestreden. Stuur bij het losmaken van de kleppen van CO2 containers de “bluswolk” in dezelfde richting als de vlammen, zodat de vlammen als het ware worden omhuld.
Extra aandacht in bepaalde ruimtes bij de CO2 blusser
Onder zeer hoge druk van 60 bar zit de CO2 opgesloten in een solide cilinder. Wanneer de expansiekoker met reduceerventiel zou worden verwijderd, zal met bij het indrukken van het handvat, de fles moeilijk in de hand kunnen houden. In de expansiekoker verdampt de koolzuursneeuw tot koolzuurgas dat op plaatsen zal komen waar je met water, schuim of poeder lastig of helemaal niet kan komen.
Wanneer een CO2 in een afgesloten ruimte wordt gespoten zal het verstikken van het vuur het beste lukken. Dit is echter dan mogelijk wel weer gevaarlijk voor de aanwezige personen: pas hiervoor dus wel goed op in ruimtes waar CO2 blussers of CO2 cilinders staan. Doordat de CO2 blusser zuurstof verdrijft kan het blussen wel gevaarlijk zijn in kleine afgesloten ruimtes waarin mensen aanwezig zijn.
Een CO2 blusser staat onder groter druk, ongeveer 60 bar en zwakkere objecten vormen bij de dosering van deze druk mogelijk een extra risico dan bij andere blusmiddelen. Een schuim-, of poederblusser heeft ter vergelijking een druk van ongeveer 16 bar. Daarom adviseren we onze klanten om passende voorzorgsmaatregelen te nemen bij het gebruik van CO2 brandblussers en om in noodsituaties de nodige evacuatieprocedures te kennen en volgen.
Voordelen CO2-blusser
- Laat geen reststoffen na bij gebruik;
- Waardevolle voorwerpen en installaties blijven gespaard van blusschade;
- Kan toegepast worden bij hoogwaardige elektronische apparatuur (+ 1000 V).
Nadelen CO2-blusser
- CO2 is zwaarder dan lucht, waardoor er in kleine ruimtes verstikkingsgevaar kan ontstaan.
- Het blusmiddel is duurder in aanschaf dan poederblussers en schuimblussers
- Het vat is zwaar en het blusmiddel is snel op bij gebruik
- CO2 is minder geschikt voor buiten, omdat het gas dan snel vervliegt
- Bij gebruik op vaste stoffen ontstaat extra rookvorming
- Indringend vermogen is beperkt waardoor de brand opnieuw kan oplaaien. Vuur kan soms dus ook weer ontbranden na het uitblazen en verstikken met CO2.
Specifieke aandachtspunten bij gebruik van de CO2 blusser
Hou er rekening mee dat extra brandblussers of blusapparaten nodig kunnen zijn op plaatsen met gevaarlijke stoffen of elektrische apparaten. In ons blog over brandklassen en blusmiddelen lees je meer over de diverse brandsoorten. Je kunt CO2 brandblussers vinden variërend met inhoud van 2 tot soms wel 30kg. De meest gangbare CO2 blusser is de 5kg variant. Tip: gebruik de online keuzehulp brandblussers (via deze link)
Veelgestelde vragen (klik op de FAQ's)
Wat is een CO₂-brandblusser en hoe werkt deze?
Een CO₂-brandblusser, ook wel koolzuursneeuwblusser genoemd, gebruikt koolstofdioxide (CO₂) om branden te blussen. Wanneer de blusser wordt geactiveerd, verandert het vloeibare CO₂ in gas, waardoor de zuurstof bij de brandhaard wordt verdrongen. Dit zorgt ervoor dat de brand dooft zonder residu achter te laten.
Voor welke brandklassen is een CO₂-brandblusser geschikt?
CO₂-brandblussers zijn met name geschikt voor brandklasse B (vloeistoffen zoals benzine en olie) en voor branden in elektrische apparatuur. Omdat CO₂ geen residu achterlaat en niet elektrisch geleidend is, worden deze blussers vaak gebruikt in serverruimtes, kantoren en laboratoria.
Wat zijn de voordelen van een CO₂-brandblusser?
Een groot voordeel van een CO₂-brandblusser is dat deze geen schade aanricht aan apparatuur en geen blusresten achterlaat. Daarnaast is CO₂ niet geleidend, waardoor het een veilige keuze is voor elektrische branden. De blusser is ook eenvoudig in gebruik en geschikt voor diverse omgevingen.
Zijn er nadelen of risico’s bij het gebruik van een CO₂-brandblusser?
Ja, CO₂-brandblussers brengen enkele risico’s met zich mee. Het vrijkomende CO₂-gas verdringt zuurstof, waardoor verstikkingsgevaar kan ontstaan, vooral in kleine of slecht geventileerde ruimtes. Daarnaast kan de bluskoker extreem koud worden (-80°C), waardoor aanraking met blote handen brandwonden kan veroorzaken.
Hoe gebruik je een CO₂-brandblusser?
Het correct hanteren van een CO₂-brandblusser is essentieel om effectief te blussen en risico’s te minimaliseren. Volg deze stappen:
- Blijf rustig en houd de fles met één hand vast, terwijl je met de andere hand de borgpen eruit trekt.
- Spuit eerst een korte proefstoot recht voor je uit om de werking en de worplengte (ca. 1,5 meter) te controleren.
- Richt de bluskoker op de onderkant van de vlammen en knijp de afsluiter volledig in.
- Maak een vloeiende beweging van links naar rechts en van voor naar achter om het blusmiddel gelijkmatig te verdelen.
- Blijf laag bij de grond om rookinhalatie te voorkomen en spuit nooit van te dichtbij op brandende vloeistoffen om verspreiding te voorkomen.
- Verlaat na het blussen direct de ruimte en ventileer door ramen en deuren tegen elkaar open te zetten.
- Controleer de brandhaard gedurende het komende half uur regelmatig om herontsteking te voorkomen.
Hoe onderhoud ik een CO₂-brandblusser en hoe vaak moet deze worden gekeurd?
Volgens de Nederlandse wetgeving moeten CO₂-brandblussers jaarlijks worden gecontroleerd door een gecertificeerd inspectiebedrijf. Hierbij wordt de druk, het gewicht en de algemene staat van de blusser gecontroleerd. Elke 10 jaar moet de cilinder hydrostatisch worden getest of vervangen.
Kan een CO₂-brandblusser gebruikt worden voor vetbranden?
Nee, een CO₂-brandblusser is niet geschikt voor brandklasse F (vet- en oliebranden in keukens). Het gebruik van CO₂ bij een vetbrand kan ervoor zorgen dat het brandende vet opspat, waardoor de brand zich uitbreidt. Voor dit soort branden is een vetbrandblusser (klasse F) de juiste keuze.
Kan een CO₂-brandblusser in afgesloten ruimtes gebruikt worden?
CO₂-brandblussers kunnen in afgesloten ruimtes worden gebruikt, maar alleen als er voldoende ventilatie is. Omdat CO₂ zuurstof verdringt, kan gebruik in kleine ruimtes leiden tot ademhalingsproblemen. Na het blussen is het belangrijk om de ruimte goed te ventileren.
Waar moet je op letten bij de opslag van een CO₂-blusser?
CO₂ wordt onder hoge druk in vloeibare vorm opgeslagen in stalen cilinders, waardoor voorzichtigheid geboden is. Bij ontsnapping van CO₂ kan door de extreem lage temperatuur (-80°C) huidverbranding optreden. Bewaar de blusser daarom in een droge, goed geventileerde en bij voorkeur afgesloten ruimte, beschermd tegen direct zonlicht en hittebronnen.
Wat is het belang van een goedgekeurde CO₂-blusser?
Een goedgekeurde CO₂-brandblusser voldoet aan de normen die zijn vastgesteld door de Europese Commissie en garandeert optimale kwaliteit en betrouwbaarheid. In professionele omgevingen is het verplicht om een blusser met een officieel keurmerk te gebruiken. Regelmatige keuring en onderhoud zijn essentieel om te waarborgen dat de blusser goed functioneert in noodsituaties. In een professionele omgeving is het verplicht om een goedgekeurde brandblusser te kopen. Een CO₂-brandblusser die voldoet aan de normen die vastgelegd zijn door de Europese Commissie is belangrijk. Dit garandeert kwaliteit, een goede werking en betrouwbaarheid van het toestel. De gecertificeerde brandblusser heeft een label en geeft ook de productiedatum, vervaldatum, inhoud en meer aan.
Om er zeker van te zijn dat de brandblussers bij nood functioneren, moeten alle brandblussers regelmatig worden gecontroleerd door gekwalificeerd personeel. De onderdelen van de brandblussers en de blusmiddelen die zich in de brandblusser bevinden, kunnen na verloop van tijd onbruikbaar worden onder externe invloeden zoals temperatuur, vochtigheid, vuil, trillingen of verkeerd gebruik.
Als voorzorgsmaatregel is het raadzaam om de volgende keuringsdata duidelijk te markeren met keuringsstickers op de brandblussers.
Onze klantenservice biedt een professionele inspectie, onderhoud en reparatie van brandblussers aan. Meer weten? Bekijk onze brandblusser service of vraag direct een inspectie aan!