Het gebruik van GHS symbolen (GHS staat voor “Globally Harmonized System of classification and labelling of chemicals”) is sinds 2015 verplicht. Zoals de naam al zegt: GHS symbolen zijn universeel. Deze symbolen gelden overal ter wereld en zijn derhalve overal herkenbaar. Dat is belangrijk, want deze symbolen waarschuwen voor potentieel zeer gevaarlijke stoffen en situaties. Het is dus van cruciaal belang dat iedereen die hiermee te maken krijgt, waar dan ook, weet waar hij/zij mee werkt of aan wordt blootgesteld.
De introductie van GHS symbolen heeft vrij lang op zich laten wachten. De GHS symbolen zijn ontworpen door de Verenigde Naties. Dankzij ontwerp op dit niveau hebben landen van over de hele wereld inspraak gehad en is er een set aan symbolen ontstaan die universeel gebruikt kan worden.
De symbolen komen voort uit de CLP verordening (Classification, Labelling and Packaging - CLP) van de Europese Unie. Deze verordening werd al in 2008 ingevoerd. Om te zorgen voor een goede omzetting en implementatie werd er een overgangsperiode afgesproken, waarna vanaf 2015 alle bedrijven die onder deze verordening vallen gebruik moesten maken van de GHS symbolen.
Waar zijn GHS symbolen voor bedoeld?
De GHS symbolen zijn bedoeld voor het labelen van de levering, het vervoer (over land, spoor en water) en het gebruik van chemische stoffen en mengsels. Deze zijn dus van toepassing in zeer veel sectoren. Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen die geen chemische stoffen of mengsels zijn over de weg (ADR), het spoor (RID), de zee (IMDG) en door de lucht (IATA) blijven de pictogrammen voor transport & verkeer bestaan.
GHS symbolen dienen dus als waarschuwing. Het behoeft geen uitleg dat het werken met chemische stoffen en mengels grote gevaren en risico’s met zich meebrengt wanneer hier niet zorgvuldig mee om wordt gesprongen. In principe behoort iedereen die direct met deze stoffen werkt te weten dat het om gevaarlijke stoffen gaat. Maar zeker tijdens transport en levering is er sprake van een hele keten aan bedrijven en medewerkers die direct of indirect met het vervoer en de stoffen te maken heeft. Door de GHS symbolen is het voor iedereen duidelijk dat men te maken heeft met een chemische stof of chemisch mengsel waarbij voorzichtigheid geboden is.
Welke GHS symbolen bestaan er?
Er zijn negen verschillende GHS symbolen die verkrijgbaar zijn als gevarenpictogrammen. Deze pictogrammen worden aangebracht om mensen te waarschuwen en duidelijk te maken met wat voor soort stof zij te maken hebben. De symbolen zeggen niets over de samenstelling van de stof. Daar zijn zij ook niet voor bedoeld. De symbolen waarschuwen voor de risico’s en gevaren van de stof. Dat is uiteindelijk waar het om draait. Het is niet te doen om voor alle stoffen aparte symbolen te maken, maar door de stoffen te classificeren en in te delen op gevaren en risico’s, kan er worden gezorgd voor een goede en duidelijke waarschuwing.
GHS01 Explosieve stoffen
Het GHS01 Explosieve stoffen symbool waarschuwt voor de aanwezigheid van (zeer) explosieve stoffen die onder invloed van contact of temperatuur kunnen ontbranden.
GHS02 Ontvlambare stoffen
Het GHS02 Ontvlambare stoffen pictogram verwijst naar brandbare gassen, vloeistoffen, vaste stoffen en aërosolen die onder invloed van een hoge temperatuur of blootstelling aan hitte en vuur kunnen ontvlammen.
GHS03 Oxiderende stoffen
Het GHS03 Oxiderende stoffen pictogram waarschuwt voor de aanwezigheid van oxiderende stoffen. Dit kunnen vaste stoffen, vloeistoffen of gassen zijn. Oxiderende stoffen zijn van zichzelf niet gevaarlijk, maar kunnen in combinatie met blootstelling aan andere stoffen zorgen voor zeer moeilijk blusbare branden.
GHS04 Gashouder onder druk
Het GHS04 Gashouder onder druk pictogram geeft aan dat er gashouders aanwezig zijn die onder druk staan. Dit is belangrijk om te weten, want zelfs stoffen die niet gevaarlijk zijn, kunnen zo een risico vormen. Het is in dit geval de gashouder die kan exploderen.
GHS05 Bijtende stoffen
Het GHS05 Bijtende stoffen pictogram geeft aan dat er bijtende stoffen aanwezig zijn die een gevaar kunnen vormen voor personen en objecten. De stoffen kunnen (ernstig) letsel veroorzaken bij contact met huid, ogen, mond of luchtwegen en ook oppervlakken beschadigen.
GHS06 Giftige stoffen
Het GHS06 Giftige stoffen pictogram geeft aan dat er giftige stoffen zijn die op meerdere manieren gevaarlijk of zelfs dodelijk kunnen zijn. Dat kan zijn bij blootstelling, inademen, inslikken of aanraken.
GHS07 Gevaarlijk/schadelijk/irriterend
Het GHS07 Gevaarlijk/schadelijk/irriterend pictogram waarschuwt voor stoffen die op diverse manieren gevaarlijk kunnen zijn. Voorzichtigheid is geboden omdat er sprake kan zijn van veel verschillende manieren waarop deze stoffen lichte, maar mogelijk ook zware schade kunnen aanrichten.
GHS08 Gezondheidsgevaar
Het GHS08 Gezondheidsgevaar pictogram waarschuwt voor stoffen waarbij er sprake is van gezondheidsgevaar wanneer hier niet goed mee om wordt gegaan. Meestal betreft het stoffen die een speciale behandeling, benadering of uitrusting vereisen en die grote schade aan kunnen richten aan de gezondheid op lange termijn wanneer men hier te lang aan bloot wordt gesteld.
GHS09 Schadelijk voor milieu
Het GHS08 Schadelijk voor milieu pictogram waarschuwt voor stoffen die schadelijk zijn voor het ecosysteem. Deze stoffen kunnen de bodem of water (ernstig) verontreinigen.
GHS waarschuwingssymbolen aanschaffen
In de webshop van ARBO winkel kun je GHS waarschuwingssymbolen aanschaffen. Deze zijn zoals eerder vermeld dus universeel en kunnen overal worden toegepast. Het is verplicht om deze symbolen weer te geven bij stoffen die onder de betreffende symbolen passen.
